Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) verilerine göre yaz aylarında iş kazalarında bir artış görülmektedir. Bu durumun muhtemel sebepleri aşağıdaki 4 örnekle anlatılmaya çalışılmıştır.
Örnek 1:
Şirketin uzun yıllardır emektarı olan ofis çalışanı geçen bu yıllar içersinde yıllık izinlerini işleri devredebileceği kimse olmaması nedeniyle kullanamıyor. Kendisine yardımcı olması için işe alınan kişinin de yeni evli olması ve anne olma hayalini kurması nedeniyle aralarında bir tartışma yaşanıyor.
“Ben seni bana yardımcı olasın diye işe aldırttım.Sen çocuk sahibi olursan,doğum izni, süt izni kullanacaksın ben yine yıllık izne çıkamayacağım” diyerek yeni başlayan bayanı bizim aslında mobbing olarak bildiğimiz baskı altına alma davranışları göstermeye başlıyor.
Personelin yıllık iznini kullanmasına izin verilmemesi de aslında çalışan kişi üzerinde psikososyal baskı kurmak ve yasal hakları göz ardı etmek iken bu iki çalışan arasında yaşanabilecek yaralanmalı bir tartışmada sözkonusu durum iş kazası olarak kayıtlara geçecektir.
Peki bu iş kazasının asıl sorumlusu kim olacaktır?
Örnek 2:
Gölgede sıcaklığın 40 dereceyi bulduğu bir dönemde, doğal yollarla havalandırılan, 1000 m2’lik bir atölye içinde kaynak işi yapan personelin kolu kaynak çapakları nedeniyle yanıyor.
İşveren çalışanlarına kaynak yaparken giymeleri üzere kaynak gömleği/önlüğü almış olmasına rağmen sıcaktan bunaldığını öne süren çalışan bu kişisel koruyucu donanımı kullanmamakta ısrar ediyor.
Doğal havalandırmanın yetmediği durumlarda ortam ısısını ayarlamak üzere yapay havalandırma sistemleri kurdurmak, çalışanların çalışma ve dinlenme saatlerini yaz ayları yeniden düzenlemek bu kazanın önlenmesinde etkili olabilir miydi?
Örnek 3:
Okulların tatile girmesiyle birlikte ailesine destek olmak üzere 15 yaşında bir genç bir tesisatçının yanında çırak olarak işe başlıyor.
Dükkanda oturarak işi öğrenemeyeceği için kalorifer tesisatını döşemek üzere çırak ustasıyla birlikte bir inşaata gidiyor.Çırağın görevi malzemeleri taşımak, getir götür işleri yaparken de işi gözlemlemek.
Ancak inşaatın 4. Katında döşenecek tesisat için kullanılacak kesim makinesinin uzatma kablosunu en alt kattaki elektrik panosuna takmak üzere görevlendirilen çırak, geçici korkulukları sökülmüş merdivenden düşüyor.
İnşaat müteahhiti sorumluluğun tesisatçıda olduğunu, tesisatçı ise korkulukları olmadığı için müteahhiti suçlayarak aslında inşaat sahası içinde 18 yaş altındakilerin çalışmaması gereğini ihlal etmiyorlar mı?
Örnek 4:
Mısır hasadının daha hızlı yapılabilmesi için 20 yıllık emektar bir çapa makinesi kullanılmaktadır. Ancak zaman zaman arızalanan makine arıza bakımı dışında bu süreler içinde düzgün bir bakımdan geçmemiştir.
Hasat esnasında çalışma hızının fazla olması nedeniyle koçanların telef olduğunu gören usta tarım işçisi makineye ayar yapmak üzere müdahale eder.Ancak makine koruyucusu olmayan bıçaklardaki koçanların elle temizlenmesi esnasında yükten kurtulan makine bıçakları arasına işçinin eli sıkışarak parçalanır.